Η λέξη «γηγενής» σημαίνει αυτός που κατάγεται από την δική μας χώρα, κατοικεί σε αυτή γη γη «πάππου προς πάππο, ο ιθαγενής, ο ντόπιος. Το επίθετο «γηγενής» προέρχεται από το «γη + γένος» = αυτός που ανήκει στο γένος αυτού του τόπου, ο αυτόχθων, αυτός που γεννήθηκε από (αυτή) τη γη ή αυτός που γεννήθηκε σε αυτή τη γη, είναι ο γιος της γης, ο γιος αυτού του τόπου.
Αντίθετο του «γηγενής» είναι το «αλλογενής».
Η λέξη «ημεδαπός» δεν ετυμολογείται ικανοποιητικά στα λεξικά, η καταγωγή της δεν αναφέρεται σε κανένα λεξικό, ούτε στην βιβλιογραφία. Εμείς εδώ θα ισχυριστούμε πως η λέξη «ημεδαπός» προέρχεται από την σύνθεση των λέξεων «ημείς ή ημών + δα + ωψ».
«Ημείς» είναι ονομαστική πληθυντικού αριθμού της προσωπικής αντωνυμίας «εγώ». Στη γενική πληθυντικού, «ημών».
Δα = Γα = Γη = ο τόπος.
«Ωψ» στην ονομαστική, «ωπός» στην γενική = η όψη (ονομαστική), της όψης (γενική), την όψη (αιτιατική).
«Ημεδαπός» είναι δηλαδή αυτός που γεννήθηκε στη δική μας γη και μοιάζει σε μας κατά την όψη.
Αντίθετο της λέξης «ημεδαπός» είναι η λέξη «αλλοδαπός», δηλαδή αυτός που γεννήθηκε σε άλλη γη και γι’ αυτό δεν μοιάζει σε μας κατά την όψη.
Πολλές φορές χρησιμοποιούμε και τη λέξη «αλλοδαπή». Λέμε πχ: «έφυγε εις την αλλοδαπήν». Που σημαίνει: πήγε σε άλλη γη εκεί που κατοικούν άνθρωποι με άλλη όψη.
Εκτός από την έννοια του γένους, η λέξη «ημεδαπός» έχει και τη νομική έννοια της υπηκοότητας του προσώπου ή της ιθαγένειας. Αντίθετα η λέξη «αλλοδαπός» έχει τη νομική έννοια της μη υπηκοότητας ή της μη ιθαγένειας του προσώπου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τί σημαίνει η λέξη «κοντέσα»;