Η φράση «κάνει το βαρύ πεπόνι» χρησιμοποιείται για κάποιον που είναι ακατάδεχτος, είναι «ο άντρας ο πολλά βαρύς», ο ψευτόμαγκας, αλλά και ο κλειστός τύπος ή ο επηρμένος, ο σνομπ, αυτός που έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του.
Για τον ίδιο αυτόν τύπο ανθρώπου ο λαός χρησιμοποιεί και μια άλλη παροιμιώδη φράση: «Μαγκιά, κλανιά και πίσω τούρλα».
Ανήκει στις παροιμιώδεις φράσεις, η πηγή των οποίων είναι άγνωστη, γεγονός ωστόσο που προδίδει την λαϊκή τους καταγωγή, δεδομένου ότι με τον ίδιο τρόπο αποδίδουμε στον άγνωστο λαϊκό ποιητή τις παροιμίες ή τα δημοτικά τραγούδια.
Υπάρχει ταινία του Παύλου Τάσιου με τίτλο «το βαρύ πεπόνι» με πρωταγωνιστές τον Μίμη Χρυσομάλλη και την Κατερίνα Γώγου, που πήρε έξι βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 1977.
Δεν είν’ εύκολο να ξέρεις αν η παροιμιώδης φράση έδωσε τον τίτλο της ταινίας ή ο τίτλος της πετυχημένης εκείνης ταινίας έδωσε την παροιμιώδη φράση.
Το πεπόνι είναι δυσκολοχώνευτο φρούτο. Γι’ αυτό και δεν συνίσταται να τρώει κανείς πεπόνι το βράδυ, επειδή είναι πολύ δύσκολο για τον οργανισμό να χωνέψει τα πολλά σάκχαρα που περιέχει, δεδομένου ότι η πεπτική λειτουργία κινείται σε βραδύτερους ρυθμούς στην διάρκεια της νύχτας. Η βαρυστομαχιά είν’ ένα σύμπτωμα.
Ξεκινώντας από αυτό, η έννοια της φράσης μπορεί να σημαίνει μεταφορικά όχι μόνο τον ακατάδεχτο, αλλά και τον αχώνευτο.