Η παροιμιώδης φράση “προ αμνημονεύτων χρόνων” σημαίνει στην καθομιλουμένη: (αυτό που έγινε) πριν από πάρα πολλά – ξεχασμένα πια – χρόνια, κάτι που έγινε πολύ παλιά, πριν από μεγάλο χρονικό διάστημα. “Αμνημόνευτος” σημαίνει: αυτός που δεν αναφέρθηκε ποτέ ή δεν αναφέρεται πλέον πουθενά, δηλαδή αυτός που έχει ξεχαστεί. Το επίθετο “αμνημόνευτος, η, ο” προέρχεται από το ρήμα “μνημονεύω”, όταν παίρνει μπροστά του το στερητικό “α”: “α + μνημονεύω”.
Στην τρέχουσα έννοιά του το ρήμα “μνημονεύω” σημαίνει “προσεύχομαι για την ψυχή των νεκρών που αναφέρω έναν – έναν ονομαστικά”, εξ ου και το “μνημόσυνο”, αλλά και το “μνημείο” που υπενθυμίζει την ιστορία ενός προσώπου ή ενός γεγονότος.
Ν’ αναφερθεί σημειολογικά ότι η Μνημοσύνη ήταν μητέρα των Εννέα Μουσών.
Στην πρωτογενή έννοιά του το ρήμα “μνημονεύω” σημαίνει: ιστορώ, καταγράφω και παραδίδω το σημαντικό γεγονός στην συλλογική μνήμη.
Με βάση τα παραπάνω, η φράση «προ αμνημονεύτων χρόνων» σημαίνει κάτι περισσότερο από την τρέχουσα έννοια “πολύ παλιά”. Στην προέκτασή του σημαίνει: “από τότε που δεν γραφόταν η Ιστορία” ή “από τότε που δεν υπήρχε κανείς να καταγράψει κάτι”. Μπορούμε λοιπόν να φανταστούμε ότι η φράση “προ αμνημονεύτων χρόνων” υπονοεί την προϊστορική εποχή, την εποχή πριν τη γραφή, την εποχή του μύθου.
Μεταφορικά, στην καθομιλουμένη, η φράση “προ αμνημονεύτων χρόνων” σημαίνει και αυτό που εννοεί η λαϊκή παροιμία, όταν κάνει λόγο για “περσινά ξινά σταφύλια” ή και αυτό που δεν έχει πια κανένα ενδιαφέρον.