Τριώδιο ονομάζεται η χρονική περίοδος κατά την οποία οι Χριστιανοί προετοιμάζονται για τη νηστεία της Σαρακοστής. Ο όρος αναφέρεται στις ψαλμωδίες και στους ύμνους που περιέχονται στο ομότιτλο εκκλησιαστικό βιβλίο, που ψάλλονται την εν λόγω χρονική περίοδο στις εκκλησίες. Το Τριώδιο διαρκεί 10 εβδομάδες κι εξαρτάται από το πότε πέφτει το Πάσχα. Ανοίγει πάντα την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και κλείνει πάντα το Μεγάλο Σάββατο.
Για το 2022 ανοίγει στις 13 Φεβρουαρίου και κλείνει στις 23 Απριλίου. Στην περίοδο αυτή περιλαμβάνεται όλη η Σαρακοστή, καθώς και το Μεγάλο Σάββατο, οι Απόκριες (βλ. Πότε πέφτουν οι Απόκριες φέτος;) κ.λπ..
- Για το 2023, το Τριώδιο ανοίγει στις 5 Φεβρουαρίου και κλείνει στις 15 Απριλίου.
- Για το 2024, το Τριώδιο ανοίγει στις 25 Φεβρουαρίου και κλείνει στις 4 Μαΐου.
Ποιες γιορτές περιλαμβάνει το Τριώδιο;
Μεταξύ άλλων, στην περίοδο του Τριωδίου περιλαμβάνονται οι εξής μεγάλες γιορτές:
● Του Ασώτου
● Τσικνοπέμπτη (έθιμο ψησίματος)
● Το πρώτο Ψυχοσάββατο (Σάββατο αφιερωμένο στις ψυχές των ανθρώπων)
● Κυριακή της Απόκρεω (τελευταία ημέρα κρεατοφαγίας)
● Κυριακή της αποκριάς (της Τυροφάγου) (έθιμο καρναβαλιών)
● Καθαρά Δευτέρα (έθιμο του χαρταετού)
● Κυριακή της Ορθοδοξίας (αναστήλωση των εικόνων)
● Κυριακή των Βαΐων (είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα – έθιμο κάλαντα)
● Μεγάλη Παρασκευή (ημέρα πένθους και απόλυτης νηστείας)
● Μεγάλο Σάββατο (τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας – Πρώτη Ανάσταση – Κλείσιμο Τριωδίου)
Οι εβδομάδες του Τριωδίου
Την πρώτη εβδομάδα γίνεται «κατάλυσις εις πάντα», δηλαδή τρώγεται ελεύθερα κάθε φαγητό ακόμα και την Τετάρτη και την Παρασκευή. Για τον λόγο αυτόν ονομάζεται «ελεύθερη» ή «απολυτή».
Τη δεύτερη εβδομάδα γίνεται «κατάλυσις εις πάντα» όλες τις ημέρες εκτός της Τετάρτης και της Παρασκευής. Την Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας στην Ελλάδα υπάρχει το έθιμο της Τσικνοπέμπτης. Η εβδομάδα τελειώνει δε με το Ψυχοσάββατο.
Η τρίτη εβδομάδα είναι αυτή της Τυροφάγου ή Τυρινής, οπότε όλες τις ημέρες γίνεται κατάλυση σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα, του αβγού, των ψαριών και φυσικά του ελαιολάδου, απαγορεύεται όμως η κρεοφαγία.
Από την τέταρτη εβδομάδα, με την Καθαρά Δευτέρα, αρχίζει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή με την αυστηρότατη νηστεία της.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πότε πέφτει το Πάσχα το 2022;