Η χορήγηση ή μη των προβιοτικών εξαρτάται ουσιαστικά από την κατάσταση του εντερικού μικροβιώματος ενός οργανισμού, το οποίο υπάρχει στο πεπτικό σύστημα. Το εντερικό μικροβίωμα περιλαμβάνει μικροοργανισμούς (ιούς, μύκητες και κατά κύριο λόγο βακτήρια), που συμβιώνουν στον γαστρεντερικό σωλήνα. Υπάρχουν παθογόνα (κακά) και μη παθογόνα (καλά) βακτήρια. Όταν το εντερικό μικροβίωμα αποτελείται από τη σωστή ποικιλία μικροοργανισμών, τότε τόσο το έντερο όσο και ο οργανισμός είναι υγιή.
Όμως, το εντερικό μικροβίωμα μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από διάφορους παράγοντες, όπως η διατροφή, το περιβάλλον διαβίωσης, η χρήση ουσιών (αντιβιοτικά) και τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά. Όταν «ταραχτεί» η ομοιόσταση του εντέρου, τότε αναπτύσσονται παθογόνοι μικροοργανισμοί, οι οποίοι με τη σειρά τους επιφέρουν ασθένειες.
Ας εξηγήσουμε τώρα τι είναι προβιοτικά και ποια είναι η λειτουργία τους:
Τα προβιοτικά είναι μικροοργανισμοί και κατά κύριο λόγο βακτήρια. Ως προβιοτικά ορίζονται «οι ζωντανοί μικροοργανισμοί που, όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες, προσφέρουν όφελος στην υγεία του καταναλωτή» κι έχουν πολλές ευεργετικές λειτουργίες. Το κύριο πλεονέκτημά τους είναι η επίδραση στην ανάπτυξη της μικροχλωρίδας που κατοικεί στον ανθρώπινο οργανισμό, κατά τέτοιον τρόπο που εξασφαλίζεται η σωστή ισορροπία μεταξύ των παθογόνων και των βακτηρίων που είναι απαραίτητα για τη φυσιολογική και ορθολογική λειτουργία του οργανισμού.
Μελέτες έχουν αποδείξει ότι η χρήση των προβιοτικών και η μεταβολή του μικροβιώματος, που συνεπάγεται της χρήσης, συμβάλλει θετικά σε διάφορες παθογόνες καταστάσεις. Η λήψη προβιοτικών ενισχύει το ανοσοποιητικό μας και δείχνει να συμβάλλει θετικά στην καλύτερη υγεία ατόμων που πάσχουν από ασθένειες, όπως το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (Σ.Ε.Ε) ή άλλες παθήσεις που σχετίζονται με το πεπτικό, όπως ακόμη και σε λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Φαίνεται δε να συνδέονται θετικά με την αντιμετώπιση των αυξημένων επιπέδων ολικής χοληστερόλης, όπως και του φουσκώματος, της διάρροιας λόγω χρήσης αντιβιοτικών και της δυσκοιλιότητας. Επιπροσθέτως δρουν ως ασπίδα προστασίας για το πεπτικό κατά τη διάρκεια λήψης αντιβίωσης.
Η λήψη των προβιοτικών βοηθά στην εξισορρόπηση της μικροχλωρίδας του εντέρου, συμβάλλοντας στην γενικότερη υγεία του οργανισμού και της ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι προβιοτικοί μικροοργανισμοί που κυριαρχούν στα προϊόντα προέρχονται κυρίως από τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως τουρσί, παραδοσιακό γιαούρτι και κεφίρ. Η πλειοψηφία των προβιοτικών που χρησιμοποιούνται, τόσο σε προβιοτική έρευνα όσο και για την εμπορική ανάπτυξη προβιοτικών, περιλαμβάνονται κυρίως από τα γένη Lactobacillus spp. και Bifidobacterium spp…
Όσον αφορά στην κατανάλωσή τους, τα προβιοτικά συνίσταται να λαμβάνονται τακτικά, κατά προτίμηση να γίνεται καθημερινή λήψη, για καλύτερα αποτελέσματα, ενώ σε κάποιες παθήσεις μπορεί να συνιστώνται για περισσότερες φορές την ημέρα. Ο χρόνος κατά τον οποίο παρατηρούνται οφέλη ποικίλει από άνθρωπο σε άνθρωπο λόγω του ότι το μικροβίωμα σε κάθε οργανισμό είναι διαφορετικό. Ανάλογα με τον οργανισμό, τα οφέλη μπορεί να είναι εμφανή από μια με δύο ημέρες μέχρι κάποιες εβδομάδες.
Για την ασφαλή λήψη τους, θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν υπάρχει οποιοδήποτε ιατρικό πρόβλημα ή ακολουθείτε κάποια φαρμακευτική αγωγή.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Δεν ενδείκνυται η κατανάλωση προβιοτικών σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς, ασθενείς μετά από θεραπεία με ορισμένους τύπους ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων και σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνου.