Το πρότυπο της αιώνιας φιλίας άφησαν παρακαταθήκη στην ανθρωπότητα δύο Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι: Ο Δάμων και ο Φιντίας. Η ιστορία που θα έμενε αθάνατη στους αιώνες, άρχισε, όταν ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος ο Νεότερος (367 – 357 και πάλι 346 – 343) κατηγόρησε τον Φιντία ότι συνωμοτεί εναντίον του. Για την υποτιθέμενη αυτή συνωμοσία ο Διονύσιος καταδίκασε τον Φιντία σε θάνατο με αποκεφαλισμό.
Τότε ο Φιντίας ζήτησε από τον τύραννο να πάει και ν’ αποχαιρετήσεις τους δικούς του ανθρώπους.
“Και πώς ξέρω ότι θα γυρίσεις;”, είπε ο Διονύσιος.
“Έχεις τον λόγο μου”, απάντησε ο Φιντίας.
Όλοι ήξεραν ότι οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι τηρούν τον λόγο τους. Όλοι, εκτός από τον Διονύσιο. Για κείνον ο λόγος του Φιντία δεν ήταν αρκετός.
“Όχι”, του είπε.
Πάει τότε στον τύραννο ο φίλος του Φιντία, ο Δάμων, και του λέει:
“Άσε τον τον Φιντία να πάει στους δικούς του και κράτα εμένα για όμηρο μέχρι να γυρίσει”.
Ο Διονύσιος το είδε σαν παιγνίδι και δέχτηκε. Όμως έβαλε προθεσμία: Αν ο Φιντίας δεν επέστρεφε μέχρι τότε, θ’ αποκεφαλιζόταν στη θέση του ο Δάμων.
Περνούσαν οι μέρες κι ο Διονύσιος κορόιδευε τον Δάμωνα, του έλεγε πόσο ανόητος ήταν να πιστέψει ότι θα επέστρεφε ο Φιντίας.
“Ποιος ξέρει τώρα πού τα πίνει εις υγείαν του κορόιδου”, του έλεγε…
Αλλά ο Δάμων ήταν σίγουρος.
“Θα γυρίσει”, έλεγε.
Κι όταν οι συγκρατούμενοί του επέμεναν, αυτός έλεγε:
“Η μόνη περίπτωση να μη γυρίσει, είναι να τον δέσουν χειροπόδαρα”.
Η μέρα της εκτέλεσης όμως έφτασε και ο Φιντίας ακόμα να φανεί…
Και όταν ήρθε η ώρα, πήραν τον Δάμωνα και τον πήγαιναν εκτέλεση κι αυτός προσευχόταν στους θεούς να μην προλάβει να γυρίσει ο Φιντίας, για να πεθάνει αυτός στη θέση του.
Πράγματι, ο Φιντίας άργησε να γυρίσει, επειδή τον λήστεψαν και τον αιχμαλώτισαν στο δρόμο του οι ληστές, ενώ γύριζε. Κατάφερε όμως κάποια στιγμή να τους ξεφύγει. Γι’ αυτό άργησε.
Οι ετοιμασίες για την εκτέλεση του Δάμωνα είχαν αρχίσει κι ο Διονύσιος χαμογελούσε μέσ’ από τα γένια του. Ειρωνευόταν τον Δάμωνα.
Πάνω στην ώρα όμως φάνηκε λαχανιασμένος και κάθιδρος ο Φιντίας.
Τότε ο Δάμων άρχισε να λέει στον δήμιο να κάνει τη δουλειά του και να εκτελέσει αυτόν, γιατί ο Φιντίας ήρθε μετά την λήξη της προθεσμίας.
Ο Φιντίας φώναζε κι έλεγε ότι μπορεί να καθυστέρησε, αλλά ήρθε. Κι αφού ήταν εδώ, δεν έπρεπε να σκοτωθεί άλλος στη θέση του.
Οι δύο φίλοι μάλωναν για το ποιος θα σκοτωθεί στη θέση του άλλου.
“Εμένα να σκοτώσεις” έλεγε ο Δάμων στον τύραννο. “Αυτός καθυστέρησε να έρθει”.
“Όχι, εμένα να σκοτώσεις”, έλεγε ο Φιντίας. “Εγώ είμαι ο ένοχος”.
Αν του το έλεγαν, δεν θα το πίστευε. Βλέποντας όμως αυτό το θάμα με τα ίδια του τα μάτια, ο κυβερνήτης των Συρακουσών συγκινήθηκε. Σταμάτησε την εκτέλεση και παρακάλεσε τον Δάμωνα και τον Φιντία να τον δεχτούν ως τρίτο φίλο.
Εκείνοι όμως του εξήγησαν ότι αυτό ήταν αδύνατο να γίνει. Η φιλία δεν χαρίζεται από κανέναν σε κανέναν, η φιλία δεν είναι χάρισμα, αλλά κατάκτηση.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 22 αρχαία Ελληνικά ονόματα για κορίτσια κι αγόρια