Το Ελληνικό λεξικό είναι πολύ πλούσιο, κάτι που συνεπάγεται έναν… «προβληματισμό» ως προς τη σωστή γραφή κάποιων φράσεων/λέξεων. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι οι λέξεις «αφενός» και «αφετέρου», τις οποίες αλλού τις συναντάμε ως μία και αλλού ως δύο («αφ’ ενός» και «αφ’ ετέρου»). Η ορθογραφία τους είναι διφορούμενη και οι απόψεις διίστανται, ωστόσο καμία από τις δύο γραφές δεν είναι απαραίτητα λάθος.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γεώργιο Μπαμπινιώτη και άρθρο του στο «Βήμα», 300 περίπου λέξεις της σύγχρονης Ελληνικής παρουσιάζουν διφορούμενη ορθογραφία.
Σύμφωνα με τον ίδιο, για να γραφούν δύο λέξεις ως μία υπάρχουν γλωσσολογικά κριτήρια, τα οποία είναι τα εξής:
- Το πιο βασικό είναι να αποτελούν μία τονική ενότητα, να συμπεριφέρονται σα να ήταν μία λέξη (αφενός, εξάλλου, εφόσον, αφότου, επιτέλους).
- Να δηλώνουν από κοινού μια σημασία, πέρα από τη σημασία των συστατικών μερών τής φράσης (μολονότι, προπάντων, τουτέστι, ωστόσο).
- Κατά πόσον και τα δύο συστατικά της φράσης απαντούν αυτοτελώς στον λόγο (επ’ ευκαιρία, εξ ολοκλήρου, εν αγνοία).
Βάσει των παραπάνω, λοιπόν, φράσεις που γράφονται ή μπορούν να γραφούν ως μία λέξη είναι οι εξής:
απαρχής, απεναντίας, απέξω, απευθείας, αφενός, αφετέρου, αφότου, διαμιάς, διόλου, ειδάλλως, ειδεμή, ενόσω, εντάξει, εντούτοις, εξαιτίας, εξάλλου, εξάπαντος, εξαπίνης, εξαρχής, εξίσου, εξού, επιπλέον, επιτέλους, εφάπαξ, εφεξής, εφόσον, καθαυτό, καθεξής, καθόλα (είναι καθόλα εντάξει), καθότι, καθόσον, κατευθείαν, καταγής, καταπώς, κατεξοχήν, μολαταύτα, μόλο (που), μεμιάς, μολονότι, μονομιάς, παρόλο (που), παρότι, προπάντων, προπαντός, τωόντι, τουτέστι(ν), υπόψη (αλλά: υπ’ όψιν), φερειπείν, ωσότου, ωστόσο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πότε τονίζεται το πως και το που;